Αφιερωμένο σε ψηφοφόρους και υποψηφίους...

Ο Γεώργιος Σουρής γεννήθηκε την 1η Φλεβάρη του 1853 στην Ερμούπολη Σύρου. Καταγόταν από τα Κύθηρα. Τις γυμνασιακές σπουδές του τις τέλειωσε στην Αθήνα.

Η οικογένειά του τον προόριζε για το ιερατικό στάδιο, αλλά ορισμένα οικονομικά της ατυχήματα τον παρεμπόδισαν από το να σπουδάσει τελικά θεολογία και να γίνει κληρικός. Αναγκάστηκε να ξενιτευτεί, στα 17 του στο Ταϊγάνι της Ρωσίας, κοντά σ’ ένα θείο του σιταρέμπορα για να εντρυφήσει στα μυστικά του …εμπορίου.

Όμως (ευτυχώς) αποδείχτηκε ακατάλληλος μέσα στο δίμηνο κι επέστρεψε άρον-άρον στη πρωτεύουσα. Γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή χωρίς ωστόσο να την τελειώσει, κυρίως για οικονομικούς λόγους. Παράλληλα, για να βγάζει τα έξοδα του παρέδινε μαθήματα σε σπίτια, έπαιρνε μέρος σε ερασιτεχνικούς θιάσους και δημοσιογραφούσε σε έντυπα της εποχής. Συνεργάστηκε με ποικίλα πεζά κι έμμετρα, στα τότε περιοδικά της εποχής: "ΡΑΜΠΑΓΑ", "ΑΣΜΟΔΑΙΟ", "ΑΣΤΥ" & "ΜΗ ΧΑΝΕΣΑΙ".
Το 1873 γνώρισε τη Μαρία Κωνσταντινίδου -από τη Πόλη-, την ερωτεύτηκε και παρά τις αντίξοες -αρχικά- συνθήκες τη παντρεύτηκε το 1881. Ζήσανε μια θαυμάσια οικογενειακή κι ευτυχισμένη ζωή, και αποκτήσανε 5 παιδιά. (ο ίδιος έλεγε, ότι η γυναίκα του μεγάλωσε 6 παιδιά, μετρώντας και τον εαυτό του!)

Ο Γεώργιος Σουρής γέμισε με την προσωπικότητά του μια ολόκληρη εποχή. Στο σπίτι του στο Νέο Φάληρο, από το έτος 1877 και μετά, οργάνωνε κοσμικές συναθροίσεις, στις οποίες σύχναζαν οι Κωστής Παλαμάς, Γιάννης Πολέμης, Γιώργος Δροσίνης, Αριστομένης Προβελέγγιος, Μπάμπης Άννινος, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Μιλτιάδης Μαλακάσης και πολλοί άλλοι διανοητές, ενώ πολλές φορές οι εφημερίδες της τότε εποχής, κάνανε στην άκρη σημαντικά γεγονότα, για να αφιερώσουνε πεντάστηλα, καλύπτοντας τέτοια …δρώμενα.

Από τις 2 Απρίλη 1883 και για 36 συνεχή χρόνια, έγραφε μόνος του κάθε βδομάδα την τετρασέλιδη εφημερίδα του «Ο Ρωμηός», η οποία, όσο κι αν ακούγεται απίθανο σήμερα, ήταν ολόκληρη έμμετρη, από τον τίτλο της, «Ο Ρωμηός, εφημερίς – που την γράφει ο Σουρής», μέχρι τις μικρές αγγελίες της! 

 

Η κυκλοφορία της σταμάτησε λίγο πριν τον θάνατό του, συμπληρώνοντας συνολικά 1444 τεύχη.

Συμπαθέστατος κι εκτιμώμενος απ’ όλους προτάθηκε το 1908, για το βραβείο Νόμπελ, με την πρόθυμη πρωτοβουλία και της Βουλής. Το 1911 τιμήθηκε με τον Χρυσούν Σταυρό Του Σωτήρος. 

Πέθανε τον Αύγουστο του 1919 στο Φάληρο, σε ηλικία 66 ετών και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη με τιμές στρατηγού. Η Πολιτεία τον βράβευσε μετά θάνατον και με τον Ταξιάρχη Του Σωτήρος. Στον τάφο του, στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, στήθηκε προτομή του, έργο του γλύπτη Ν. Γεωργαντή 

κι άλλη μια στήθηκε στην είσοδο του Ζαππείου, έργο του γλύπτη Γ. Δημητριάδη. 

Τα ποιήματά του παραμένουν ΠΑΝΤΑ επίκαιρα! Επέλεξα μερικά, λόγω εκλογών...

Ποιος είδε

Ποιος είδε κράτος κλασικό
Σ’όλη τη γη μοναδικό,
εκατό να εξωδεύη
Και πενήντα να μαζεύη;

Να τρέφη όλους τους αργούς,
Νάχη επτά Πρωθυπουργούς,
Ταμείο δίχως χρήματα,
Και δόξης τόσα μνήματα;

Νάχη βουλή ωσάν κι αυτή
Με Τσουτσουνάτο βουλευτή,
Να γεμίζη κάθε μέρα
Από λόγια τον αέρα;

Νάχη κλητήρες για φρουρά
Και να σε κλέβουν φανερά,
Κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
Τον κλέφτη να γυρεύουνε;

Νάχει και άνδρες θηλυκούς,
Σακαταμένους, φθισικούς,
Να τους δέρνουν, να τους γδύνουν,
Και φωνή να μην αφήνουν;

Να θέλη κι απ’ την Τουρκιά,
Χωρίς να ρίξη τουφεκιά,
Χίλιες χιλιάδες στρέμματα,
Ν’ αυξήση με τα ψέμματα;

(Φεβρουάριος 1880)

Ο βουλευτής της τρίτης στροφής ήταν ο Ζερβός Τσουτσουνάτος (πραγματικό ονοματεπώνυμο!), βουλευτής της Μέσης περιφερείας Κερκύρας, προσωπικότητα με αρκετό ενδιαφέρον. Κατά πληροφορία του Άκη Γαβριηλίδη, το αυθεντικό ποίημα του Σουρή έχει μελοποιηθεί παλιότερα και το έχει τραγουδήσει ο Λάκης Χαλκιάς.

Ένα μάγο βρίσκω και με σταματά
και σαν εμπνευσμένος τέτοια μ’ ερωτά:
Πες μου, θέλεις δόξες, πλούτη, θησαυρούς;
Θέλεις μεγαλεία, τίτλους και σταυρούς;
Δεν ζηλεύω, μάγε, τίποτ’ απ’ αυτά,
μήτε δόξες θέλω, τίτλους και λεφτά.
Μ’ όσες ευκολίες και να τ’ αποκτήσεις
πρέπει να δουλεύεις για να τα κρατήσεις.
Εγώ θέλω μόνο, μάγε κουνενέ,
να κοπροσκυλιάζω μες στον καφενέ,
και το κράτος τούτο, που το λεν σακάτικο,
να μου κόβει πάντα τακτικό μηνιάτικο.

 δημαρχος

Ου! να χαθείς, κηφηναριό… στων μελισσών το σμήνος
εσύ ζηλεύεις μοναχά την θέσιν του κηφήνος,
και θέλεις πάντα χάρισμα να τρώγης στην κυψέλην,
οπόταν είσαι μάλιστα γιγαντομάχος Έλλην.

“Ο ΦΑΣΟΥΛΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ”

  

Με εκλογές εν όψει..

Βάρδα να δράσωμε κι εμείς για τα…συμφεροντάκια μας,
Βάρδα να διορίσωμε και τα …. πατριωτάκια μας,
Βάρδα κι εμείς να κόψωμε,
Βάρδα κι εμείς να ράψωμε,
Κι αυτούς που δεν χωνεύομε
με μιας να τους προγράψωμε!
Και …κίτρινα υβριστικά «πανιά» να ξεδιπλώσωμε,
Κι έπειτα τις αρίδες μας στον… ίσκιο τους ν απλώσωμε!

Μ’αυτά δεν θα προκόψει …
Με χαιρετάς στον δρόμο,
Και με χτυπάς στον ώμο,
Μα εγώ θα σε μαυρίσω,
Στο λέω μπρός και πίσω!
Και αν άμαξα μου δώσεις
Με ολόχρυσο λακέ,
Κι αν όλον με χρυσώσεις,
Θα φάς τον … τενεκέ.
Μαύρο λοιπόν κι ο μασκαράς,
Ο … τάδε και ο ….δείνας! 

Παρά την πλάνη και τη ζάλη…
Τα πάντα πλάνη και ψευτιά και..
…λόγια, λόγια, λόγια!
Μα οι τρελλοί κι οι φρόνιμοι
τα δένουν …κομπολόγια! …
Νομίζω πως ευρίσκομαι
εις κόσμον … εξ’αγγέλων,
Και  θ λ ί β ο μ α ι  για το παρόν,
μα  ε λ π ί ζ ω   για το  μ έ λ λ ο ν!…

Ἀρχηγοί

Τοῦ Διογένη πιάσετε ἀμέσως τὸ φανάρι,
κι᾿ ἐλᾶτε νὰ γυρέψουμε κανέναν ἀρχηγό·
ἀλλὰ καθένας μας, θαρρῶ, εἶν᾿ ἄξιος νὰ πάρῃ
τὴν ἀρχηγίαν κόμματος, ἀκόμη δὰ κι᾿ ἐγώ.
Γιὰ τὰ πρωτεῖα ξεψυχᾷ κάθε Ρῳμιὸς λεβέντης,
μόνον αὐτὸς πρωθυπουργός, μόνον αὐτὸς ἀφέντης.

Τί ἀρχηγῶν κατακλυσμός! … κι᾿ οἱ ἕλληνες ἐκεῖνοι,
ποὺ τὸν καφφέ των βερεσὲ εἰς τὰ Χαυτεῖα πίνουν,
ἂν ἀρχηγίαν ἔξαφνα κανένας τοὺς προτείνῃ,
δὲν θὰ διστάσουν βέβαια καὶ Ἀρχηγοὶ νὰ γίνουν.
Κι᾿ αὐτὸς ὁ ἕσχατος Ρωμηὸς γιὰ ὅλα κάτι ξέρει,
ἕλληνος τράχηλος ποτὲ ζυγὸν δὲν ὑποφέρει.

Ἰδοὺ νταῆς φουστανελλᾶς μὲ φέσι καὶ σελάχι!
ποιὸς ξέρει ἂν Πρωθυπουργὸς δὲν γίνῃ καμμιὰ ᾿μέρα;
ποιὸς ξέρει πόσα σχέδια καὶ ἀπαιτήσεις θἄχη,
καὶ ἂν τὴν διπλωματικὴ δὲν συνταράξῃ σφαῖρα;
Ὤ! ναί! ποτὲ τὸν ἕλληνα μὴ θεωρῆτε πτῶμα…
᾿ς ὅλους θὰ ἔλθη ἡ σειρὰ νὰ κυβερνήσουν κόμμα.

Μᾶς λείπει ἕνας ἀρχηγός;… πενῆντα ξεφυτρόνουν,
τὸ ἕνα κόμμα χάνεται;… θὰ ἔβγουν ἄλλα δέκα·
ὅλοι γιὰ τὸ ἀξίωμα τοῦ ἀρχηγοῦ μαλώνουν,
κι᾿ ἴσως ἀργότερα μᾶς βγῇ ᾿ς τὴ μέση καὶ γυναῖκα.
Ἀλλὰ κι᾿ ἐγὼ ὁ ἀφανὴς τῶν Ἀθηνῶν πολίτης
ἐλπίζω πὼς καμμιὰ φορὰ θὰ γίνω Κυβερνήτης.

Ἐμπρός! μὲ πόζα ἀρχηγοῦ καθένας ἂς προβάλλη,
ἀπ᾿ ὅλους ἂς κυβερνηθῆ ἡ προσφιλὴς Ἑλλάς·
ἂς γίνῃ ὁ Ἡμέτερος, ἂς γίνουν ὅμως κι᾿ ἄλλοι,
ἂς γίνῃ κι ὁ Κατσικαπῆς κι᾿ αὐτὸς ὁ Μπουλελᾶς.
Ἂς πλημμυρίσῃ μ᾿ ἀρχηγοὺς τὸ ἔθνος πέρα πέρα,
ἂς μᾶς σηκώσῃ ἔξαφνα καὶ ἡ Ροζοῦ παντιέρα.

Μονάχα ἕνας βασιλεὺς μὴ μένη ᾿ς τὸ Παλάτι,
πενῆντα δυὸ τουλάχιστον ἂς ἦνε βασιλεῖς,
ὅλοι ἂς ἔβγουν κύριοι ᾿ς τῶν ἄλλων τὸ γεινάτι,
κι᾿ ὀγδόντα πέντε Πρόεδροι ἂς γίνουν τῆς Βουλῆς.
Ὅλοι τρανοὶ πολιτικοί, κανένας ἰδιώτης,
ὅλοι ποζάτοι στρατηγοί, κανένας στρατιώτης.

Και των σοφών οι λόγοι θαρρώ  πως είναι ψώρα,
πιστός εις ό,τι λέγει κανένας δεν εφάνη…
αυτός ο πλάνος κόσμος και πάντοτε και τώρα,
δεν κάνει ό,τι λέγει, δεν λέγει ό,τι κάνει.

Σουλούπι, μπόϊ, μικρομεσαίο,
ύφος του γόη, ψευτομοιραίο.
Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης,
λίγο μαγκούφης, λίγο μουρντάρης.
Σπαθί αντίληψη, μυαλό ξεφτέρι,
κάτι μισόμαθε κι όλα τα ξέρει.
Κι από προσπάππου κι από παππού
συγχρόνως μπούφος και αλεπού.
Και ψωμοτύρι και για καφέ
το «δε βαρυέσαι» κι «ωχ αδερφέ».
Ωσάν πολίτης, σκυφτός ραγιάς
σαν πιάσει πόστο: δερβέναγας.
Θέλει ακόμα -κι αυτό είναι ωραίο-
να παριστάνει τον ευρωπαίο.
Στα δυό φορώντας τα πόδια που ‘χει
στο ‘να λουστρίνι, στ’ άλλο τσαρούχι.

Συνειρμικά, όποτε έχουμε εκλογές, θυμάμαι τα ποιήματα του Σουρή κι αμέσως μετά σκέφτομαι την εξαιρετική ελληνική κωμωδία  της Φίνος Φίλμ, του 1965, με τίτλο "Υπάρχει και φιλότιμο" σε σκηνοθεσία του Αλέκου Σακελλάριου, με πρωταγωνιστή τον Λάμπρο Κωνσταντάρα!!! 
Πόσο επίκαιρες ηχούν οι ατάκες του έργου, μισό αιώνα μετά τη συγγραφή του!!! Τελικά ο "Μαυρογυαλούρος" είναι το σημείο αναφοράς, κάθε φορά που στη χώρα μας έχουμε εκλογές…